Verš 1
Le Farizeanuria ai le Saduseanuria avile ka Jesus te zumaven les, ai mangle lestar te sikavel lenge ek semno kai avel anda rhaio.
Mt 12:38 - Antunchi uni andal Gramnoturia ai Farizeanuria dine les atweto ai phende leske, "Gazda, mangas te dikhas semno tutar."
Mk 8:11 - Ai le Farizeanuria avile ka Jesus, ai mangle lestar te sikavel lenge ek semno kai si te avel anda rhaio.
Lk 11:29 - Sar but narodo avelas, O Jesus phendia, "Ferdi ek vitsa kai si nasul ai kai nai chachimasa le Devlesa mangen semno, numa chi iek chi avela dino, ferdi so kerdiliape ka profet o Jonah.
Lk 12:54 - Ai mai phendia le narodoske, "Kana dikhen iek nuvero kai avel anda Westo, tume strazo mothon, del breshind, ai kodia kerdiol.
Jn 6:30 - Phen leske, "Che semno la putierako sikaves tu, kashte te dikhas, vai pachas ame ande tute? So keres tu?"
Verš 2
O Jesus phendias lenge, "Kana perel e riat tume phenen, 'Si te avel shukar vriama ke o cheri lolo.'
Lk 12:54 - Ai mai phendia le narodoske, "Kana dikhen iek nuvero kai avel anda Westo, tume strazo mothon, del breshind, ai kodia kerdiol.
Verš 4
Vitsa nasul kai nai chachimasa le Devlesa, roden iek semno, ai semno chi avela dino len, ferdi o semno le profetosko o Jonas." Antunchi meklia le ai gelotar.
Mt 12:39 - O Jesus phendias lenge, ferdi ek vitsa kai si nasul ai kai nai chachimasa le Devlesa mangen semno, numa chi iek chi avela dino, ferdi so kerdiliape ka profeto o Jonah.
Lk 11:29 - Sar but narodo avelas, O Jesus phendia, "Ferdi ek vitsa kai si nasul ai kai nai chachimasa le Devlesa mangen semno, numa chi iek chi avela dino, ferdi so kerdiliape ka profet o Jonah.
Jon 1:17 -
Verš 6
Antunchi O Jesus phendia lenge, "Arakhen tume katar e drozhda kai avel katar le Farizeanuria ai le Saduseanuria."
Mk 8:15 - Ai O Jesus phendia lenge, "Arakhen tume katar e drozhda kai avel katar le Farizeanuria, ai le Herodoske.
Lk 12:1 - Sa antunchi chidinisailo but narodo, ai kadia de but narodo sas kai phirenas pe iek kavreske punrhe, O Jesus phendia leske disiplonge mai anglal, "Arakhen tume katar e drozhdi le Farizeanongi. Kodia si kodola kai chi keren so mothon.
Verš 9
Sa chi haliaren, chi seren le panzh manrhe ai le panzh mi zhene, ai sode kozhnitsi ashshile?
Mt 14:17 - Won phende leske, "Ferdi panzh manrhe ai dui mashe si ame."
Mk 6:38 - Phendia lenge, "Sode manrhe si tume? Zha ai dikh." Ai kana zhanenas, phenen, "Panzh manrhe, ai dui mashe."
Lk 9:13 - Numa O Jesus phendia lenge, "Den le tume te xan." Numa won phende, "Ferdi panzh manrhe ai dui mashe. Zhasa ame te chinas xaben kadale narodoske?"
Jn 6:9 - "Si katse iek raklorho, kai si les panzh manrhe, ai dui tsinorhe mashe. Numa so si kadala pe kado but narodo?"
Verš 10
Vai le efta manrhe ai le shtar mi zhene, ai sode kozhnitsi ashshile?
Mt 15:34 - O Jesus phushlias le, "Sode manrhe si tume?" Won phende, "Efta manrhe ai xantsi tsinorhe mashe."
Verš 13
Kana O Jesus areslo karing o foro Caesarea Philippi, phushlias katar peske disipluria, "Kon mothon le manush ke si O Shav le manushesko?"
Mk 8:27 - O Jesus ai leske disipluria geletar andel gava ando them Caesarea Philippe: ai sar zhanas phushlias katar peske disipluria, "Kon mothon le manush ke sim?"
Lk 9:18 - Andek jes O Jesus rhugilas pe korkorho, peske disipluria avile leste, ai phushlia le, "So mothon o narodo, ke sim?"
Verš 14
Phende leske, "Uni phenen ke san o Iovano o baptisto, uni o Elijah, ai aver phenen ke san o Jeremiah, vai iek andal profeturia."
Mt 14:2 - Ai phenel peske slugenge, "Kado si o Iovano o baptisto, zhuvindisailo pai martia, anda kodia si les e putiera te kerel mirakluria."
Verš 16
O Simon Petri phendia, "Tu san O Kristo, O Shav le Devlesko O Del o zhuvindo."
Jn 6:69 - Ai akana pachas ai zhanas kai tu san O Kristo, O Swunto Shav le Devlesko.
Verš 17
Antunchi O Jesus phendias leske, "Raduime san, Simon Barjona! Chi avilo tuke kado haliarimos katar o stato ai o rat manushestar, numa katar murho Dat kai si ando rhaio.
Mt 11:25 - Ande kodia vriama O Jesus phendia, "Naisiv tuke, murho Dat gazda le rhaiosko ai la phuviako! Ke meklian te haliaren kodola kai si sar glate ai na kodola kai gindinpe gojaver ai le studento.
Verš 18
Ai me phenav tuke: ke tu san o Petri, ai pe kado bax vazdav murhi khangeri, ai le vurotsi le iadoske chi avela le putiera pe late.
Ž 118:22 -
Jn 1:42 - Ai o Andre angerdia o Simon karing O Jesus. Kana O Jesus dikhlia pe leste, phendia, "Tu san o Simon o shav le Iovanosko, te aves akhardo Cephas." O anav Cephas znachil Petri vai bax.
Iz 28:16 -
1Kor 3:11 - Ke khonik nashti thol aver fundo, ke ferdi kodo kai sas thodino, O Jesus Kristo.
Iz 33:20 -
Verš 19
Dava tu le cheie ka e amperetsia le rhaioski: so phandesa pe phuv avela phanglo ando rhaio, ai so phutresa pe phuv avela phuterdo ando rhaio."
Mt 18:18 - O chachimos phenav tumenge, "So godi phandena pe phuv vunzhe phanglo ando rhaio; ai so godi tume phutrena pe phuv vunzhe phuterdo ando rhaio."
Jn 20:22 - Ai kana phendia kodia divano, phurdia pe lende, ai phendia lenge, "Premin O Swunto Duxo:
Verš 21
De katar kodia vriama O Jesus sikavelas peske disiplon, "Ke musai te zhal ande Jerusalem ai but fialuria avela chinuime katar le phure kai poronchin, ai le bare rasha, ai le Gramnoturia. Te mudaren les, ai o trito dies te zhuvindil."
Mt 17:22 - Andek dies kai le disipluria sas andek than ande Galilee. O Jesus phendia lenge, ke O Shav le manushesko si te avel dino andel vas le manushengo:
Mt 20:18 - Ame zhas ande Jerusalem ai O Shav le Manushesko avela dino ando vas kal bare rasha ai le Gramnoturia, won kerena leski kris te mudaren les.
Mk 8:31 - De katar kodia vriama O Jesus sikavelas peske disiplon, ke O Shav le Manushesko musai chinuil but, ai avela shudino lendar katar le phurane ai katar le bare le rashange, ai le Gramnoturia, ai avela mudardo ai zhuvindila pala trin dies.
Mk 9:31 - Ke sicharelas leske disiplon, ai phendia lenge, "O Shav le Manushesko si te avel dino andel vas le manushenge, ai won mudarena les, ai pala kadia mudardo si, o trito dies zhuvindila.
Mk 10:33 - Phenel, "Ashun, zhas ande Jerusalem kai O Shav le Manushesko avela dino ando vas le bare rasha ai le Gramnoturia, ai won kerena leski kris te mudaren les, ai dena les kal manush kai Nai Zhiduvuria.
Lk 9:22 - Ai mai phendia, "Ke o Shav le manushesko chinuil but, wo avela shudino lendar, le phure, le bare le rashange, ai le Gramnoturia, Mudarena les ai o trito jes zhuvindila."
Lk 18:31 - Antunchi O Jesus lia le desh u do disiplon rigate, ai phendia lenge, "Ashun, ame zhas ando Jerusalem, ai so godi sas ramome katar le profeturia pa Shav le Manushesko kerdiola.
Lk 24:7 - "O Shav le Manushesko te avel dino andel vas le bezexalenge, ai avela karfosardo po trushul, ai te zhuvindila o trito dies."
Verš 23
O Jesus amboldinisailo katar o Petri ai phendias, "Le tu angla mande, Satano! (o beng). Ande murho drom san, Petri. Ke che ginduria si manusheske, na le Devleske."
2Sam 19:22 -
Verš 24
Porme O Jesus phendia peske disiplonge, "Te si vari kon kai mangel te avel pala mande, musai te bustrel pa peste, te lel pesko trushul, ai te avel pala mande.
Mt 10:38 - Kodo kai chi lel pesko trushul ai te lelpe pala mande, chi mol dosta te achel pala mande.
Mk 8:34 - Ai kana O Jesus akhardia o narodo ai peske disiplon leste, wo phendia lenge, "Te si vari kon kai mangel te avel pala mande, musai te bustrel pa peste, te lel pesko trushul, ai te avel pala mande.
Lk 9:23 - Porme phendia savorhenge, "Te mangela vari kon te lelpe pala mande, te bustrel pe pes, ai te lel swako jes pesko trushul ai te lelpe pala mande.
Lk 14:27 - Ai kodo kai chi lel pesko trushul, ai avela pala mande, nashti avela murho disiplo."
Verš 25
Ke o manush kai mangela te garavel pesko traio xasarela les; numa kodo kai dela pesko traio pala mande arakhela traio.
Mt 10:39 - Kodo kai arakhela pesko traio xasarela les; numa kodo kai xasarela pesko traio pala mande arakhela les.
Mk 8:35 - Ke o manush kai mangela te garavel pesko traio xasarela les; numa kodo kai dela pesko traio pala mande ai pala e lashi viasta, arakhela traio.
Lk 9:24 - Ke kodo kai mangela te skepil pesko traio xasarela les; numa kodo kai xasarela pesko traio pala mande, skepila les.
Lk 17:33 - "Kodo kai rodela te skepil pesko traio xasarela les; ai kodo kai xasarela pesko traio skepila les.
Jn 12:25 - Savo kai si leske drago kado traio xasarela les; ai kodo kai gretsol kado traio ande kadia lumia garavel les te zhal ando traio le rhaiosko.
Verš 26
So lela o manush te nirila sa e lumia ai te xasarela pesko traio duxosko? So sai del o manush te chinel palpale pesko traio duxosko.
Lk 9:25 - Ai so nirila o manush te avel leske sa e lumia, ai te xasarela pe pes?
Ž 49:8 -
Mk 8:37 - So sai del o manush te chinel palpale pesko duxo?
Verš 27
Ke O Shav le Manushesko si te avel ando barimos peske Dadesko ai peske angelonsa, antunchi dela swakones so si lesko pala so kerdias ai sar traiisardias.
Mt 24:30 - Antunchi dichola o semno ando cheri ke O Shav le Manushesko avel. Antunchi sa le vitsi pe phuv si te nekezhin, ai si te dikhen sar O Shav le Manushesko avel pel nuveria rhaioske ande putiera ai ando barimos.
Mt 25:31 - "Kana avela O Shav le Manushesko ande pesko barimos, ai sa le angeluria lesa, antunchi beshela pe pesko skamin o amperatitsko.
Mt 26:64 - O Jesus phendias leske, "Tu phendian chire vorbensa, ai mai but me phenav tuke, ke mai angle si te dikhen O Shav le Manushesko ka o vas o chacho putierako ai sar avel pel nuveria le rhaioski."
Mt 25:31 - "Kana avela O Shav le Manushesko ande pesko barimos, ai sa le angeluria lesa, antunchi beshela pe pesko skamin o amperatitsko.
Jób 34:11 -
Ž 62:12 -
Rim 2:6 - Ai kai O Del dela sakones pala so kerdia.
Verš 28
Chachimasa phenav tumenge, uni anda kadala kai si katse chi merena zhi pon chi dikhena sar O Shav le Manushesko avel ande peske amperetsia."
Mk 9:1 - O Jesus phendia lenge, "Chachimasa, phenav tumenge, "Uni andal kadala kai si katse chi merena zhi pon dikhena e amperetsia le Devleski avela le putierasa."
Lk 9:27 - Phenav tumenge chachimasa, uni kai si katse, chi merena mai anglal sar te dikhen o rhaio le Devlesko."
Mt 16,1-4 - Mk 8, 11–13; Lk 12, 54–56.Ako sa z určitých znakov dá usudzovať, aké bude počasie, aj mesiášske časy mali svoje znaky, z ktorých bolo možno poznať, že Ježiš je prisľúbený a očakávaný Mesiáš.
Mt 16,4 - Mt 12, 38–39; Lk 11, 29.
Mt 16,5-12 - Mk 8, 14–21; Lk 12, 1.
Mt 16,6 - Pozri poznámku k Mk 8, 15.
Mt 16,13-20 - Mk 8, 27–30; Lk 9, 18–21.
Mt 16,13 - Cézarea Filipova je 40 až 48 km severne od Betsaidy na úpätí Hermonu.
Mt 16,17 - "Telo a krv" je výraz, ktorý označuje "človeka".
Mt 16,18-19 - Týmito slovami prisľubuje Ježiš Šimonovi najvyšší úrad v Cirkvi. Nové Šimonovo meno bude Skala (po aramejsky Kéfá, po grécky Pétros), Peter. Je to meno úradu, ktorý má Šimon zastávať v budúcej, Kristom založenej Cirkvi. Na tomto Petrovom úrade Ježiš postaví svoju Cirkev akoby na skale. Odovzdanie kľúčov od domu alebo mesta znamenalo odovzdanie moci (právo otvárať a zatvárať, vpúšťať a vylučovať). Najvyššia Petrova moc zahrňuje v sebe moc kľúčov, moc viazať a rozväzovať, čo obrazne označuje skutočnú úplnú a najvyššiu právomoc a autoritu v Cirkvi. Po svojom vzkriesení Kristus svoj prísľub splnil a odovzdal Petrovi najvyšší úrad v Cirkvi (Jn 21, 15–17).
Mt 16,20 - Pozri poznámku k 8, 4.
Mt 16,21-28 - Mk 8, 31 – 9, 1. Lk 9, 22–27.
Mt 16,23 - Peter vo veľkej horlivosti chce odvrátiť Ježiša od jeho najvlastnejšieho poslania a v tomto zmysle je Peter pokušiteľom čiže Božím protivníkom ("satan" je doslovne protivník, pokušiteľ).
Mt 16,27-28 - Verše 27 a 28 hovoria o dvoch zjaveniach Syna človeka v jeho kráľovstve. V. 27 hovorí o kráľovstve, ktoré po poslednom súde odovzdá Syn Bohu Otcovi, v. 28 o Kristovom kráľovstve, ktoré sa ukáže s ruinami Jeruzalema. Niektorí zasa v. 28 vzťahujú na premenenie Pána, o ktorom je reč v nasledujúcej kapitole.
