3. Kniha Mojžisova

1 (ROH) A Hospodin hovoril Mojžišovi na vrchu Sinai a riekol:
1 (HEM) וידבר יהוה אל משה בהר סיני לאמר׃

2 (ROH) Hovor synom Izraelovým a povieš im: Keď vojdete do zeme, ktorú vám ja dám, svätiť bude zem sobotu Hospodinovi.
2 (HEM) דבר אל בני ישראל ואמרת אלהם כי תבאו אל הארץ אשר אני נתן לכם ושבתה הארץ שבת ליהוה׃

3 (ROH) Šesť rokov budeš osievať svoje pole a šesť rokov budeš orezávať svoju vinicu a spratávať jej úrodu.
3 (HEM) שש שנים תזרע שדך ושש שנים תזמר כרמך ואספת את תבואתה׃

4 (ROH) Ale siedmeho roku bude zemi sobota odpočinku, sobota Hospodinovi; nebudeš osievať svojho poľa ani nebudeš orezávať svojej vinice.
4 (HEM) ובשנה השביעת שבת שבתון יהיה לארץ שבת ליהוה שדך לא תזרע וכרמך לא תזמר׃

5 (ROH) Toho, čo samo narastie tvojho žniva, nebudeš žať ani nebudeš oberať hrozna svojej neorezanej vinice. Rok odpočinku bude mať zem.
5 (HEM) את ספיח קצירך לא תקצור ואת ענבי נזירך לא תבצר שנת שבתון יהיה לארץ׃

6 (ROH) A úroda, ktorú vydá sobota zeme, bude vám za pokrm, tebe i tvojmu sluhovi i tvojej dievke, tvojmu nájomníkovi i cudziemu tvojmu spoluobyvateľovi dočasnému, ktorí pohostínia u teba,
6 (HEM) והיתה שבת הארץ לכם לאכלה לך ולעבדך ולאמתך ולשכירך ולתושבך הגרים עמך׃

7 (ROH) tvojmu hovädu i zveri, ktorá je v tvojej zemi, bude celá jej úroda za pokrm.
7 (HEM) ולבהמתך ולחיה אשר בארצך תהיה כל תבואתה לאכל׃

8 (ROH) A napočítaš si sedem sobôt rokov, sedemkrát sedem rokov, aby ti bolo dní siedmich sobôt rokov, štyridsaťdeväť rokov.
8 (HEM) וספרת לך שבע שבתת שנים שבע שנים שבע פעמים והיו לך ימי שבע שבתת השנים תשע וארבעים שנה׃

9 (ROH) A siedmeho mesiaca, desiateho dňa toho mesiaca dáš všade trúbiť na trúbu radostného pokrikovania. Na deň pokrytia hriechov dáte trúbiť na trúbu po celej svojej zemi.
9 (HEM) והעברת שופר תרועה בחדש השבעי בעשור לחדש ביום הכפרים תעבירו שופר בכל ארצכם׃

10 (ROH) A posvätíte rok päťdesiatich rokov a vyhlásite slobodu v zemi všetkým jej obyvateľom. Bude vám to rokom plesania, a navrátite sa každý ku svojmu državiu, ku svojmu vlastníctvu, aj sa každý navrátite ku svojej čeľadi.
10 (HEM) וקדשתם את שנת החמשים שנה וקראתם דרור בארץ לכל ישביה יובל הוא תהיה לכם ושבתם איש אל אחזתו ואיש אל משפחתו תשבו׃

11 (ROH) A teda rokom plesania vám bude rok päťdesiatich rokov; nebudete siať ani nebudete žať toho, čo v ňom narastie samo od seba, ani nebudete oberať jeho neorezaných viníc.
11 (HEM) יובל הוא שנת החמשים שנה תהיה לכם לא תזרעו ולא תקצרו את ספיחיה ולא תבצרו את נזריה׃

12 (ROH) Lebo je to rok plesania, svätý vám bude, priamo s poľa budete jesť jeho úrodu.
12 (HEM) כי יובל הוא קדש תהיה לכם מן השדה תאכלו את תבואתה׃

13 (ROH) V tomto roku plesania navrátite sa každý do svojho državia.
13 (HEM) בשנת היובל הזאת תשבו איש אל אחזתו׃

14 (ROH) A keď predáš niečo svojmu blížnemu alebo kúpiš z ruky svojho blížneho, nebudete sa navzájom utiskovať.
14 (HEM) וכי תמכרו ממכר לעמיתך או קנה מיד עמיתך אל תונו איש את אחיו׃

15 (ROH) Za cenu podľa počtu rokov po roku plesania kúpiš od svojho blížneho, a podľa počtu rokov úrod ti predá.
15 (HEM) במספר שנים אחר היובל תקנה מאת עמיתך במספר שני תבואת ימכר לך׃

16 (ROH) Čím viacej bude rokov, tým väčšia bude jeho kúpna cena, a čím menej bude rokov, tým menšia bude jeho kúpna cena, pretože ti predá iba počet úrod.
16 (HEM) לפי רב השנים תרבה מקנתו ולפי מעט השנים תמעיט מקנתו כי מספר תבואת הוא מכר לך׃

17 (ROH) A nebudete utiskovať blížny svojho blížneho, ale sa budeš báť svojho Boha, lebo ja som Hospodin, váš Bôh!
17 (HEM) ולא תונו איש את עמיתו ויראת מאלהיך כי אני יהוה אלהיכם׃

18 (ROH) Ale budete činiť moje ustanovenia, budete ostríhať moje súdy a budete ich činiť a tak budete bezpečne bývať na zemi.
18 (HEM) ועשיתם את חקתי ואת משפטי תשמרו ועשיתם אתם וישבתם על הארץ לבטח׃

19 (ROH) A zem dá svoje ovocie, a budete jesť do sýtosti a budete v nej bývať bezpečne.
19 (HEM) ונתנה הארץ פריה ואכלתם לשבע וישבתם לבטח עליה׃

20 (ROH) A keby ste povedali: A čože budeme jesť siedmeho roku, keď hľa, nebudeme siať ani nebudeme spratávať svojej úrody?
20 (HEM) וכי תאמרו מה נאכל בשנה השביעת הן לא נזרע ולא נאסף את תבואתנו׃

21 (ROH) Nuž rozkážem svojmu požehnaniu, aby prišlo hojne na vás šiesteho roku, a donesie vám úrodu na tri roku.
21 (HEM) וצויתי את ברכתי לכם בשנה הששית ועשת את התבואה לשלש השנים׃

22 (ROH) A budete siať ôsmeho roku a jesť zo starej úrody až do deviateho roku. Dokiaľ neprijde jeho úroda, budete jesť staré.
22 (HEM) וזרעתם את השנה השמינת ואכלתם מן התבואה ישן עד השנה התשיעת עד בוא תבואתה תאכלו ישן׃

23 (ROH) A zem sa nebude predávať navždy, lebo zem je moja, pretože vy ste pohostínmi a dočasnými usadlíkmi u mňa.
23 (HEM) והארץ לא תמכר לצמתת כי לי הארץ כי גרים ותושבים אתם עמדי׃

24 (ROH) Po celej zemi svojho državia dáte zemi možnosť výkupu.
24 (HEM) ובכל ארץ אחזתכם גאלה תתנו לארץ׃

25 (ROH) Keby schudobnej tvoj brat a predal by niečo zo svojho državia, a prišiel by jeho výkupník, blízky jemu, nuž vykúpi predané svojho brata.
25 (HEM) כי ימוך אחיך ומכר מאחזתו ובא גאלו הקרב אליו וגאל את ממכר אחיו׃

26 (ROH) A keby niekto nemal toho, kto by ho vykúpil, ale keby časom sahala po to jeho vlastná ruka, a získal by toľko, že by sa mohol sám vykúpiť,
26 (HEM) ואיש כי לא יהיה לו גאל והשיגה ידו ומצא כדי גאלתו׃

27 (ROH) spočíta roky svojho predaja a zbývajúce vráti človekovi, ktorému to predal, a navráti sa do svojho državia.
27 (HEM) וחשב את שני ממכרו והשיב את העדף לאיש אשר מכר לו ושב לאחזתו׃

28 (ROH) Ale keby nenahľadala jeho ruka toľko, aby mu mohol vrátiť, zostane jeho predané v ruke toho, kto to kúpil, až do roku plesania, a vyjde v roku plesania, a on sa navráti do svojho državia.
28 (HEM) ואם לא מצאה ידו די השיב לו והיה ממכרו ביד הקנה אתו עד שנת היובל ויצא ביבל ושב לאחזתו׃

29 (ROH) A keby niekto predal dom na bývanie v ohradenom meste, bude mať právo vykúpiť ho, až dokiaľ sa neskončí rok jeho predaja. Celý rok bude mať právo vykúpiť ho.
29 (HEM) ואיש כי ימכר בית מושב עיר חומה והיתה גאלתו עד תם שנת ממכרו ימים תהיה גאלתו׃

30 (ROH) Ale keď sa nevykúpi, kým sa mu nevyplní celý rok, zostane dom, ktorý je v ohradenom meste, navždy tomu, kto ho kúpil, po jeho pokoleniach; nevyjde v roku plesania.
30 (HEM) ואם לא יגאל עד מלאת לו שנה תמימה וקם הבית אשר בעיר אשר לא חמה לצמיתת לקנה אתו לדרתיו לא יצא ביבל׃

31 (ROH) Avšak domy v dedinách, ktoré nemajú hradby dookola, budú čo do predaja, považované za rovnaké s poľom zeme; taký dom bude môcť byť vykúpený; a v roku plesania vyjde ten, kto ho kúpil.
31 (HEM) ובתי החצרים אשר אין להם חמה סביב על שדה הארץ יחשב גאלה תהיה לו וביבל יצא׃

32 (ROH) Ale čo do miest Levitov, domov v mestách ich državia, Levitovia budú mať večne možnosť výkupu.
32 (HEM) וערי הלוים בתי ערי אחזתם גאלת עולם תהיה ללוים׃

33 (ROH) No, ten, kto vykúpi, nech je z Levitov, a tak vyjde predaj v domu alebo mesta jeho državia v roku plesania, lebo domy miest Levitov sú ich državím medzi synmi Izraelovými.
33 (HEM) ואשר יגאל מן הלוים ויצא ממכר בית ועיר אחזתו ביבל כי בתי ערי הלוים הוא אחזתם בתוך בני ישראל׃

34 (ROH) A pole obvodu ich miest sa nepredá, lebo je to ich večným državím.
34 (HEM) ושדה מגרש עריהם לא ימכר כי אחזת עולם הוא להם׃

35 (ROH) Keby schudobnel tvoj brat, a jeho ruka by klesla u teba, podoprieš ho, i keby bol pohostín alebo dočasný usadlík, a bude žiť u teba;
35 (HEM) וכי ימוך אחיך ומטה ידו עמך והחזקת בו גר ותושב וחי עמך׃

36 (ROH) neber od neho úžery ani úroku, ale sa budeš báť svojho Boha, a tvoj brat sa bude živiť u teba.
36 (HEM) אל תקח מאתו נשך ותרבית ויראת מאלהיך וחי אחיך עמך׃

37 (ROH) Nedáš mu svojich peňazí na úžeru ani mu pre zisk nedáš svojho pokrmu.
37 (HEM) את כספך לא תתן לו בנשך ובמרבית לא תתן אכלך׃

38 (ROH) Ja som Hospodin, váš Bôh, ktorý som vás vyviedol z Egyptskej zeme, aby som vám dal zem Kanaána, aby som vám bol Bohom.
38 (HEM) אני יהוה אלהיכם אשר הוצאתי אתכם מארץ מצרים לתת לכם את ארץ כנען להיות לכם לאלהים׃

39 (ROH) A keby schudobnel tvoj brat u teba a predal by sa ti, nebudeš na ňom robiť otrockej roboty.
39 (HEM) וכי ימוך אחיך עמך ונמכר לך לא תעבד בו עבדת עבד׃

40 (ROH) Bude u teba jako nájomník a jako dočasný usadlík, slúžiť bude u teba až do roku plesania,
40 (HEM) כשכיר כתושב יהיה עמך עד שנת היבל יעבד עמך׃

41 (ROH) A vyjde od teba on i jeho synovia s ním a navráti sa ku svojej čeľadi a k državiu svojich otcov sa navráti.
41 (HEM) ויצא מעמך הוא ובניו עמו ושב אל משפחתו ואל אחזת אבתיו ישוב׃

42 (ROH) Lebo sú to moji služobníci, ktorých som vyviedol z Egyptskej zeme; nepredajú sa, jako sa predáva otrok.
42 (HEM) כי עבדי הם אשר הוצאתי אתם מארץ מצרים לא ימכרו ממכרת עבד׃

43 (ROH) Nebudeš nad ním panovať krute, ale sa budeš báť svojho Boha.
43 (HEM) לא תרדה בו בפרך ויראת מאלהיך׃

44 (ROH) A tvoj sluha a tvoja dievka, ktorých budeš mať, budú z pohanských národov, ktoré sú vôkol vás. Z tých si kúpite sluhu alebo dievku.
44 (HEM) ועבדך ואמתך אשר יהיו לך מאת הגוים אשר סביבתיכם מהם תקנו עבד ואמה׃

45 (ROH) Aj zo synov cudzích usadlíkov, ktorí pohostínia u vás, od tých budete kupovať a z ich čeľade, ktorá je u vás, ktorých splodili vo vašej zemi, a budú vám majetkom.
45 (HEM) וגם מבני התושבים הגרים עמכם מהם תקנו וממשפחתם אשר עמכם אשר הולידו בארצכם והיו לכם לאחזה׃

46 (ROH) Budete ich mať dedične pre svojich synov po sebe, aby ich mali za majetok; na nich budete povždy pracovať, ale nad svojimi bratmi, nad synmi Izraelovými, niekto nad svojím bratom, nebudeš nad ním panovať krute.
46 (HEM) והתנחלתם אתם לבניכם אחריכם לרשת אחזה לעלם בהם תעבדו ובאחיכם בני ישראל איש באחיו לא תרדה בו בפרך׃

47 (ROH) Keby sa zmohol u teba pohostín alebo cudzí usadlík, a tvoj brat by schudobnel u neho a predal by sa pohostínovi, cudziemu usadlíkovi u teba alebo niektorému udomácnelému potomkovi cudzej čeľade,
47 (HEM) וכי תשיג יד גר ותושב עמך ומך אחיך עמו ונמכר לגר תושב עמך או לעקר משפחת גר׃

48 (ROH) keď by sa predal, bude mať možnosť výkupu; niekto z jeho bratov ho vykúpi.
48 (HEM) אחרי נמכר גאלה תהיה לו אחד מאחיו יגאלנו׃

49 (ROH) Alebo jeho strýc či ujec alebo syn jeho strýca či ujca ho vykúpi, alebo niekto iný z jeho pokrevných, z jeho čeľade ho vykúpi, alebo keby časom sahala po to jeho ruka, sám sa vykúpi.
49 (HEM) או דדו או בן דדו יגאלנו או משאר בשרו ממשפחתו יגאלנו או השיגה ידו ונגאל׃

50 (ROH) A spočíta s tým, kto ho kúpil, od roku, v ktorom sa mu predal, až do roku plesania, a bude peňazí jeho predaja podľa počtu rokov, a podľa dní nájomníka bude u neho.
50 (HEM) וחשב עם קנהו משנת המכרו לו עד שנת היבל והיה כסף ממכרו במספר שנים כימי שכיר יהיה עמו׃

51 (ROH) Ak je ešte mnoho rokov, podľa ich počtu, vráti svoje výkupné z peňazí, za ktoré bol kúpený.
51 (HEM) אם עוד רבות בשנים לפיהן ישיב גאלתו מכסף מקנתו׃

52 (ROH) Alebo ak zbýva málo rokov do roku plesania, toľko mu napočíta, podľa počtu jeho rokov vráti svoje výkupné.
52 (HEM) ואם מעט נשאר בשנים עד שנת היבל וחשב לו כפי שניו ישיב את גאלתו׃

53 (ROH) Jako nájomník bude u neho z roka na rok. Nebude nad ním panovať krute pred tvojimi očima.
53 (HEM) כשכיר שנה בשנה יהיה עמו לא ירדנו בפרך לעיניך׃

54 (ROH) A keby nebol vykúpený nejakým takým spôsobom, vyjde v roku plesania on i jeho synovia s ním.
54 (HEM) ואם לא יגאל באלה ויצא בשנת היבל הוא ובניו עמו׃

55 (ROH) Lebo mne sú synovia Izraelovi sluhami; sú mojimi sluhami, ktorých som vyviedol z Egyptskej zeme. Ja som Hospodin, váš Bôh.
55 (HEM) כי לי בני ישראל עבדים עבדי הם אשר הוצאתי אותם מארץ מצרים אני יהוה אלהיכם׃