Príslovia

1 (HEM) איש תוכחות מקשה ערף פתע ישבר ואין מרפא׃
1 (WLC) אִ֣ישׁ תֹּ֭וכָחֹות מַקְשֶׁה־עֹ֑רֶף פֶּ֥תַע יִ֝שָּׁבֵ֗ר וְאֵ֣ין מַרְפֵּֽא׃
1 (KAT) Človek, ktorý je (popri všetkom) dohováraní hlavatý, bude znezrady zničený a záchrany (preň) nebude.
1 (RIV) L’uomo che, essendo spesso ripreso, irrigidisce il collo, sarà di subito fiaccato, senza rimedio.

2 (HEM) ברבות צדיקים ישמח העם ובמשל רשע יאנח עם׃
2 (WLC) בִּרְבֹ֣ות צַ֭דִּיקִים יִשְׂמַ֣ח הָעָ֑ם וּבִמְשֹׁ֥ל רָ֝שָׁ֗ע יֵאָ֥נַֽח עָֽם׃
2 (KAT) Keď vládnu spravodliví, ľud sa raduje, no keď sa násilníci zmocnia vlády, národ lká.
2 (RIV) Quando i giusti son numerosi, il popolo si rallegra: ma quando domina l’empio, il popolo geme.

3 (HEM) איש אהב חכמה ישמח אביו ורעה זונות יאבד הון׃
3 (WLC) אִֽישׁ־אֹהֵ֣ב חָ֭כְמָה יְשַׂמַּ֣ח אָבִ֑יו וְרֹעֶ֥ה זֹ֝ונֹ֗ות יְאַבֶּד־הֹֽון׃
3 (KAT) Kto má rád múdrosť, naplňuje svojho otca radosťou, ten však, čo vydržiava pobehlice, prehajdáka majetok.
3 (RIV) L’uomo che ama la sapienza, rallegra suo padre; ma chi frequenta le meretrici dissipa i suoi beni.

4 (HEM) מלך במשפט יעמיד ארץ ואיש תרומות יהרסנה׃
4 (WLC) מֶ֗לֶךְ בְּ֭מִשְׁפָּט יַעֲמִ֣יד אָ֑רֶץ וְאִ֖ישׁ תְּרוּמֹ֣ות יֶֽהֶרְסֶֽנָּה׃
4 (KAT) Kráľ spravodlivým (počínaním) upevňuje krajinu, lež borí ju, kto dane vydiera.
4 (RIV) Il re, con la giustizia, rende stabile il paese; ma chi pensa solo a imporre tasse, lo rovina.

5 (HEM) גבר מחליק על רעהו רשת פורש על פעמיו׃
5 (WLC) גֶּ֭בֶר מַחֲלִ֣יק עַל־רֵעֵ֑הוּ רֶ֝֗שֶׁת פֹּורֵ֥שׂ עַל־פְּעָמָֽיו׃
5 (KAT) Človek, čo pochlebuje svojmu blížnemu, pred jeho krokmi rozprestiera sieť.
5 (RIV) L’uomo che lusinga il prossimo, gli tende una rete davanti ai piedi.

6 (HEM) בפשע איש רע מוקש וצדיק ירון ושמח׃
6 (WLC) בְּפֶ֤שַֽׁע אִ֣ישׁ רָ֣ע מֹוקֵ֑שׁ וְ֝צַדִּ֗יק יָר֥וּן וְשָׂמֵֽחַ׃
6 (KAT) V priestupku zlého človeka (skrýva sa) osídlo, spravodlivý však plesá a je veselý.
6 (RIV) Nella trasgressione del malvagio v’è un’insidia; ma il giusto canta e si rallegra.

7 (HEM) ידע צדיק דין דלים רשע לא יבין דעת׃
7 (WLC) יֹדֵ֣עַ צַ֭דִּיק דִּ֣ין דַּלִּ֑ים רָ֝שָׁ֗ע לֹא־יָבִ֥ין דָּֽעַת׃
7 (KAT) Spravodlivý sa zaujíma o právo bedárov, bezbožník nemá (pre to) porozumenia.
7 (RIV) Il giusto prende conoscenza della causa de’ miseri, ma l’empio non ha intendimento né conoscenza.

8 (HEM) אנשי לצון יפיחו קריה וחכמים ישיבו אף׃
8 (WLC) אַנְשֵׁ֣י לָ֭צֹון יָפִ֣יחוּ קִרְיָ֑ה וַ֝חֲכָמִ֗ים יָשִׁ֥יבוּ אָֽף׃
8 (KAT) Rozdúchavajú mesto lapaji, múdri však odvracajú srditosť.
8 (RIV) I beffardi soffian nel fuoco delle discordie cittadine, ma i savi calmano le ire.

9 (HEM) איש חכם נשפט את איש אויל ורגז ושחק ואין נחת׃
9 (WLC) אִֽישׁ־חָכָ֗ם נִ֭שְׁפָּט אֶת־אִ֣ישׁ אֱוִ֑יל וְרָגַ֥ז וְ֝שָׂחַ֗ק וְאֵ֣ין נָֽחַת׃
9 (KAT) (Ak) sa múdry muž súdi s mužom bláznivým, už či sa (ten) jeduje a či sa smeje, nedá mu pokoja.
9 (RIV) Se un savio viene a contesa con uno stolto, quello va in collera e ride, e non c’è da intendersi.

10 (HEM) אנשי דמים ישנאו תם וישרים יבקשו נפשו׃
10 (WLC) אַנְשֵׁ֣י דָ֭מִים יִשְׂנְאוּ־תָ֑ם וִֽ֝ישָׁרִ֗ים יְבַקְשׁ֥וּ נַפְשֹֽׁו׃
10 (KAT) Krvilační nenávidia bezúhonného, no zastávajú jeho život statoční.
10 (RIV) Gli uomini di sangue odiano chi è integro, ma gli uomini retti ne proteggono la vita.

11 (HEM) כל רוחו יוציא כסיל וחכם באחור ישבחנה׃
11 (WLC) כָּל־ר֭וּחֹו יֹוצִ֣יא כְסִ֑יל וְ֝חָכָ֗ם בְּאָחֹ֥ור יְשַׁבְּחֶֽנָּה׃
11 (KAT) Pochábeľ vybuchuje celou svojou prudkosťou, múdry ho však opätovne chlácholí.
11 (RIV) Lo stolto dà sfogo a tutta la sua ira, ma il savio rattiene la propria.

12 (HEM) משל מקשיב על דבר שקר כל משרתיו רשעים׃
12 (WLC) מֹ֭שֵׁל מַקְשִׁ֣יב עַל־דְּבַר־שָׁ֑קֶר כָּֽל־מְשָׁרְתָ֥יו רְשָׁעִֽים׃
12 (KAT) U panovníka, ktorý počúva rád nepravdu, čo služobník, to bezbožník.
12 (RIV) Quando il sovrano dà retta alle parole menzognere, tutti i suoi ministri sono empi.

13 (HEM) רש ואיש תככים נפגשו מאיר עיני שניהם יהוה׃
13 (WLC) רָ֤שׁ וְאִ֣ישׁ תְּכָכִ֣ים נִפְגָּ֑שׁוּ מֵ֤אִיר־עֵינֵ֖י שְׁנֵיהֶ֣ם יְהוָֽה׃
13 (KAT) Utláčaný i utláčateľ patria dovedna, Pán osvecuje zraky obidvom.
13 (RIV) Il povero e l’oppressore s’incontrano; l’Eterno illumina gli occhi d’ambedue.

14 (HEM) מלך שופט באמת דלים כסאו לעד יכון׃
14 (WLC) מֶ֤לֶךְ שֹׁופֵ֣ט בֶּֽאֱמֶ֣ת דַּלִּ֑ים כִּ֝סְאֹ֗ו לָעַ֥ד יִכֹּֽון׃
14 (KAT) Trón kráľa, ktorý spravodlivo súdi bedárov, bude stáť pevne naveky.
14 (RIV) Il re che fa ragione ai miseri secondo verità, avrà il trono stabilito in perpetuo.

15 (HEM) שבט ותוכחת יתן חכמה ונער משלח מביש אמו׃
15 (WLC) שֵׁ֣בֶט וְ֭תֹוכַחַת יִתֵּ֣ן חָכְמָ֑ה וְנַ֥עַר מְ֝שֻׁלָּ֗ח מֵבִ֥ישׁ אִמֹּֽו׃
15 (KAT) Korbáč a karhanie dopomáha k múdrosti, no samopašné dieťa robí hanbu svojej materi.
15 (RIV) La verga e la riprensione dànno sapienza; ma il fanciullo lasciato a sé stesso, fa vergogna a sua madre.

16 (HEM) ברבות רשעים ירבה פשע וצדיקים במפלתם יראו׃
16 (WLC) בִּרְבֹ֣ות רְ֭שָׁעִים יִרְבֶּה־פָּ֑שַׁע וְ֝צַדִּיקִ֗ים בְּֽמַפַּלְתָּ֥ם יִרְאֽוּ׃
16 (KAT) Keď pribúda bezbožných, rozmáha sa aj hriech, spravodliví však uvidia ich pád.
16 (RIV) Quando abbondano gli empi, abbondano le trasgressioni; ma i giusti ne vedranno la ruina.

17 (HEM) יסר בנך ויניחך ויתן מעדנים לנפשך׃
17 (WLC) יַסֵּ֣ר בִּ֭נְךָ וִֽינִיחֶ֑ךָ וְיִתֵּ֖ן מַעֲדַנִּ֣ים לְנַפְשֶֽׁךָ׃ פ
17 (KAT) Karhaj svojho syna a dožičí ti pokojného (života) a bude skytať tvojej duši slasť.
17 (RIV) Correggi il tuo figliuolo; egli ti darà conforto, e procurerà delizie all’anima tua.

18 (HEM) באין חזון יפרע עם ושמר תורה אשרהו׃
18 (WLC) בְּאֵ֣ין חָ֭זֹון יִפָּ֣רַֽע עָ֑ם וְשֹׁמֵ֖ר תֹּורָ֣ה אַשְׁרֵֽהוּ׃
18 (KAT) Bez zjavenia (sa šíri) v ľude bezuzdnosť, no sláva tomu (ľudu), ktorý sa pridržiava zákona.
18 (RIV) Quando non c’è visioni, il popolo è senza freno; ma beato colui che osserva la legge!

19 (HEM) בדברים לא יוסר עבד כי יבין ואין מענה׃
19 (WLC) בִּ֭דְבָרִים לֹא־יִוָּ֣סֶר עָ֑בֶד כִּֽי־יָ֝בִ֗ין וְאֵ֣ין מַעֲנֶֽה׃
19 (KAT) Nevoľníka nemožno vyučovať (iba) slovami, lebo nepodrobuje sa, hoci rozumie.
19 (RIV) Uno schiavo non si corregge a parole; anche se comprende, non ubbidisce.

20 (HEM) חזית איש אץ בדבריו תקוה לכסיל ממנו׃
20 (WLC) חָזִ֗יתָ אִ֭ישׁ אָ֣ץ בִּדְבָרָ֑יו תִּקְוָ֖ה לִכְסִ֣יל מִמֶּֽנּוּ׃
20 (KAT) (Ak) vidíš muža, ktorý sa prenáhľuje vo svojom konaní, (nuž vedz, že) pochábeľ (má viac) nádeje než on.
20 (RIV) Hai tu visto un uomo precipitoso nel suo parlare? C’è più da sperare da uno stolto che da lui.

21 (HEM) מפנק מנער עבדו ואחריתו יהיה מנון׃
21 (WLC) מְפַנֵּ֣ק מִנֹּ֣עַר עַבְדֹּ֑ו וְ֝אַחֲרִיתֹ֗ו יִהְיֶ֥ה מָנֹֽון׃
21 (KAT) Kto vychováva svojho sluhu zmladi maznavo, (pozná, že) skončí s pánovitosťou.
21 (RIV) Se uno alleva delicatamente da fanciullo il suo servo, questo finirà per voler essere figliuolo.

22 (HEM) איש אף יגרה מדון ובעל חמה רב פשע׃
22 (WLC) אִֽישׁ־אַ֭ף יְגָרֶ֣ה מָדֹ֑ון וּבַ֖עַל חֵמָ֣ה רַב־פָּֽשַׁע׃
22 (KAT) Hnevlivý človek nieti roztržku a prchký chlap (sa podopúšťa) veľa priestupkov.
22 (RIV) L’uomo iracondo fa nascere contese, e l’uomo collerico abbonda in trasgressioni.

23 (HEM) גאות אדם תשפילנו ושפל רוח יתמך כבוד׃
23 (WLC) גַּאֲוַ֣ת אָ֭דָם תַּשְׁפִּילֶ֑נּוּ וּשְׁפַל־ר֝֗וּחַ יִתְמֹ֥ךְ כָּבֹֽוד׃
23 (KAT) Vlastná pýcha ponižuje človeka, ponížený duchom však dosahuje slávu.
23 (RIV) L’orgoglio abbassa l’uomo, ma chi è umile di spirito ottiene gloria.

24 (HEM) חולק עם גנב שונא נפשו אלה ישמע ולא יגיד׃
24 (WLC) חֹולֵ֣ק עִם־גַּ֭נָּב שֹׂונֵ֣א נַפְשֹׁ֑ו אָלָ֥ה יִ֝שְׁמַ֗ע וְלֹ֣א יַגִּֽיד׃
24 (KAT) Ten, kto sa spriaha so zlodejom, nenávidí seba samého, počuje kliatbu, ale neoznámi.
24 (RIV) Chi fa società col ladro odia l’anima sua; egli ode la esecrazione e non dice nulla.

25 (HEM) חרדת אדם יתן מוקש ובוטח ביהוה ישגב׃
25 (WLC) חֶרְדַּ֣ת אָ֭דָם יִתֵּ֣ן מֹוקֵ֑שׁ וּבֹוטֵ֖חַ בַּיהוָ֣ה יְשֻׂגָּֽב׃
25 (KAT) Strach z ľudí kladie nástrahu, ten však, kto dôveruje v Pána, bude bezpečný.
25 (RIV) La paura degli uomini costituisce un laccio, ma chi confida nell’Eterno è al sicuro.

26 (HEM) רבים מבקשים פני מושל ומיהוה משפט איש׃
26 (WLC) רַ֭בִּים מְבַקְשִׁ֣ים פְּנֵי־מֹושֵׁ֑ל וּ֝מֵיְהוָ֗ה מִשְׁפַּט־אִֽישׁ׃
26 (KAT) Mnohí sa usilujú získať blahovôľu panovníka, lenže od Pána (je) rozhodnutie pre každého (človeka).
26 (RIV) Molti cercano il favore del principe, ma l’Eterno fa giustizia ad ognuno.

27 (HEM) תועבת צדיקים איש עול ותועבת רשע ישר דרך׃
27 (WLC) תֹּועֲבַ֣ת צַ֭דִּיקִים אִ֣ישׁ עָ֑וֶל וְתֹועֲבַ֖ת רָשָׁ֣ע יְשַׁר־דָּֽרֶךְ׃ פ
27 (KAT) Pre spravodlivých (je) bezbožník ohavou a pre bezbožného (je) ohavou (ten, kto kráča) cestou statočnou.
27 (RIV) L’uomo iniquo è un abominio per i giusti, e colui che cammina rettamente è un abominio per gli empi.