Príslovia

1 (POL) Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
1 (ROH) Múdra žena buduje svoj dom, ale bláznivá ho borí svojimi rukami.

2 (POL) Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
2 (ROH) Ten, kto chodí vo svojej úprimnosti, bojí sa Hospodina; ale ten, ktorého cesty sú prevrátené, pohŕda ním.

3 (POL) W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
3 (ROH) V ústach blázna je prút pýchy; ale múdrych ostríhajú ich múdre rty.

4 (POL) Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
4 (ROH) Keď nieto volov, sú prázdne jasle, ale mnoho dôchodku je v sile vola.

5 (POL) Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
5 (ROH) Verný svedok neklame; ale falošný svedok hovorí všelijakú lož.

6 (POL) Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
6 (ROH) Posmievač hľadá múdrosť, ale jej niet, a rozumnému je známosť ľahká.

7 (POL) Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
7 (ROH) Iď zpred muža blázna, a nepoznáš u neho rtov známosti.

8 (POL) Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
8 (ROH) Múdrosťou opatrného je rozumieť svojej ceste, a bláznovstvom nerozumných je lesť.

9 (POL) Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
9 (ROH) Bláznom sa posmieva obeť za hriech; ale medzi úprimnými je záľuba.

10 (POL) Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
10 (ROH) Srdce zná horkosť svojej duše, a do jeho radosti sa neprimieša cudzí.

11 (POL) Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
11 (ROH) Dom bezbožných bude vyhladený, ale stán úprimných bude rozkvitať.

12 (POL) Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
12 (ROH) Niektorá cesta je priamou pred človekom, ale jej koniec cestami smrti.

13 (POL) Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
13 (ROH) Aj vo smiechu bolieva srdce, a po nej, po radosti, býva zármutok.

14 (POL) Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
14 (ROH) Svojich ciest sa nasýti ten, kto sa odvrátil srdcom od Boha, a dobrý človek sa vzdiali od neho.

15 (POL) Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
15 (ROH) Hlúpy verí každému slovu; ale opatrný rozumie svojmu kroku.

16 (POL) Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
16 (ROH) Múdry sa bojí a odstúpi od zlého, ale blázon dotiera a je smelý.

17 (POL) Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
17 (ROH) Prudký človek sa dopúšťa bláznovstva, a človek, ktorý vymýšľa zlé, bude nenávidený.

18 (POL) Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
18 (ROH) Hlúpi dedia bláznovstvo; ale opatrní budú korunovaní známosťou.

19 (POL) źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
19 (ROH) Zlí sa budú musieť zohnúť pred dobrými a bezbožníci pri bránach spravedlivého.

20 (POL) Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
20 (ROH) I svojmu blížnemu býva nenávidený chudobný; ale bohatý má mnoho tých, ktorí ho milujú.

21 (POL) Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
21 (ROH) Ten, kto pohŕda svojím blížnym, hreší; ale ten, kto sa zľutováva nad strápenými, je blahoslavený.

22 (POL) Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
22 (ROH) Či azda neblúdia tí, ktorí vymýšľajú zlé? Ale milosť a pravda bude tým, ktorí smýšľajú dobré.

23 (POL) W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
23 (ROH) Z každej práce býva nejaký zisk; ale slovo rtov vedie iba do núdze.

24 (POL) Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
24 (ROH) Korunou múdrych je ich bohatstvo, a bláznovstvom nerozumných je bláznovstvo.

25 (POL) Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
25 (ROH) Pravdivý svedok vytrhuje duše; ale ľstivý hovorí všelijakú lož.

26 (POL) Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
26 (ROH) V bázni Hospodinovej je pevná nádej, a takého človeka synovia budú mať útočište.

27 (POL) Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
27 (ROH) Bázeň Hospodinova je prameňom života vyhnúť sa osídlam smrti.

28 (POL) W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
28 (ROH) Vo množstve ľudu je sláva kráľova; ale kde niet ľudí, zkaza vladára.

29 (POL) Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
29 (ROH) Človek, pomalý do hnevu, má mnoho rozumu; ale prchký prejavuje bláznovstvo.

30 (POL) Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
30 (ROH) Životom každého tela je zdravé srdce; ale hnisom v kostiach je závisť.

31 (POL) Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
31 (ROH) Ten, kto utiskuje chudobného, potupuje toho, ktorý ho učinil, a ctí ho ten, kto sa zľutováva nad biednym.

32 (POL) Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
32 (ROH) Vo svojom nešťastí býva porazený bezbožný; ale spravedlivý sa nadeje i vo svojej smrti.

33 (POL) W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
33 (ROH) V srdci rozumného odpočíva múdrosť, a to, čo je vo vnútornostiach bláznov, sa pozná.

34 (POL) Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
34 (ROH) Spravedlivosť vyvyšuje národ; ale hriech je potupou národom.

35 (POL) Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.
35 (ROH) Priazeň kráľova bude rozumnému sluhovi; ale jeho prchlivosť bude údelom tomu, kto robí hanbu.