2. kniha kráľov

1 (KAT) Keď Ochoziášova matka Atalia videla, že jej syn zomrel, vzala sa a vyvraždila celý kráľovský rod.
1 (HEM) ועתליה אם אחזיהו וראתה כי מת בנה ותקם ותאבד את כל זרע הממלכה׃
1 (WLC) וַֽעֲתַלְיָה֙ אֵ֣ם אֲחַזְיָ֔הוּ [וּרָאֲתָה כ] (רָאֲתָ֖ה ק) כִּ֣י מֵ֣ת בְּנָ֑הּ וַתָּ֙קָם֙ וַתְּאַבֵּ֔ד אֵ֖ת כָּל־זֶ֥רַע הַמַּמְלָכָֽה׃
1 (ROH) A keď videla Atália, matka Achaziášova, že zomrel jej syn, vstala a zahubila všetko kráľovské semä.

2 (KAT) Ale Josaba, dcéra kráľa Jorama, Ochoziášova sestra, vzala Ochoziášovho syna Joasa, uniesla ho spolu s jeho dojkou zo spálne spomedzi kráľovských synov, ktorí mali byť pobití, a schovala ho pred Ataliou, takže nezomrel.
2 (HEM) ותקח יהושבע בת המלך יורם אחות אחזיהו את יואש בן אחזיה ותגנב אתו מתוך בני המלך הממותתים אתו ואת מינקתו בחדר המטות ויסתרו אתו מפני עתליהו ולא הומת׃
2 (WLC) וַתִּקַּ֣ח יְהֹושֶׁ֣בַע בַּת־הַמֶּֽלֶךְ־יֹ֠ורָם אֲחֹ֨ות אֲחַזְיָ֜הוּ אֶת־יֹואָ֣שׁ בֶּן־אֲחַזְיָ֗ה וַתִּגְנֹ֤ב אֹתֹו֙ מִתֹּ֤וךְ בְּנֵֽי־הַמֶּ֙לֶךְ֙ [הַמַּמֹותְתִים כ] (הַמּ֣וּמָתִ֔ים ק) אֹתֹ֥ו וְאֶת־מֵינִקְתֹּ֖ו בַּחֲדַ֣ר הַמִּטֹּ֑ות וַיַּסְתִּ֧רוּ אֹתֹ֛ו מִפְּנֵ֥י עֲתַלְיָ֖הוּ וְלֹ֥א הוּמָֽת׃
2 (ROH) Ale Jehošeba, dcéra kráľa Jehoráma, sestra Achaziášova, vzala Joasa, syna Achaziášovho, a ukradnúc ho zpomedzi synov kráľových, ktorí mali byť zabití, jeho i jeho dojku, schovala ich v izbe postelí. A tak ho ukryli pred Atáliou, a nebol zabitý.

3 (KAT) Bol s ňou schovaný v chráme šesť rokov, kým Atalia panovala nad krajinou.
3 (HEM) ויהי אתה בית יהוה מתחבא שש שנים ועתליה מלכת על הארץ׃
3 (WLC) וַיְהִ֤י אִתָּהּ֙ בֵּ֣ית יְהוָ֔ה מִתְחַבֵּ֖א שֵׁ֣שׁ שָׁנִ֑ים וַעֲתַלְיָ֖ה מֹלֶ֥כֶת עַל־הָאָֽרֶץ׃ פ
3 (ROH) A bol s ňou v dome Hospodinovom skrývajúc sa šesť rokov. A Atália kraľovala nad zemou.

4 (KAT) Na siedmy rok dal Jojada zavolať veliteľov stotín, Karov a štítonošov, vzal ich k sebe do Pánovho chrámu, uzavrel s nimi dohodu, dal im prisahať na Pánov chrám a ukázal im kráľovho syna.
4 (HEM) ובשנה השביעית שלח יהוידע ויקח את שרי המאיות לכרי ולרצים ויבא אתם אליו בית יהוה ויכרת להם ברית וישבע אתם בבית יהוה וירא אתם את בן המלך׃
4 (WLC) וּבַשָּׁנָ֣ה הַ֠שְּׁבִיעִית שָׁלַ֨ח יְהֹויָדָ֜ע וַיִּקַּ֣ח ׀ אֶת־שָׂרֵ֣י [הַמֵּאיֹות כ] (הַמֵּאֹ֗ות ק) לַכָּרִי֙ וְלָ֣רָצִ֔ים וַיָּבֵ֥א אֹתָ֛ם אֵלָ֖יו בֵּ֣ית יְהוָ֑ה וַיִּכְרֹת֩ לָהֶ֨ם בְּרִ֜ית וַיַּשְׁבַּ֤ע אֹתָם֙ בְּבֵ֣ית יְהוָ֔ה וַיַּ֥רְא אֹתָ֖ם אֶת־בֶּן־הַמֶּֽלֶךְ׃
4 (ROH) Ale v siedmom roku poslal Jehojada povolať a pojal so sebou veliteľov nad stami, kráľovskú stráž a behúňov, a zaviedol ich k sebe do domu Hospodinovho a učinil s nimi smluvu a zaviažuc ich prísahou v dome Hospodinovom ukázal im syna kráľovho.

5 (KAT) Potom im rozkázal: „Budete robiť toto: Tretina z vás, ktorí prichádzate v sobotu a držíte stráž, bude pri kráľovskom paláci,
5 (HEM) ויצום לאמר זה הדבר אשר תעשון השלשית מכם באי השבת ושמרי משמרת בית המלך׃
5 (WLC) וַיְצַוֵּ֣ם לֵאמֹ֔ר זֶ֥ה הַדָּבָ֖ר אֲשֶׁ֣ר תַּעֲשׂ֑וּן הַשְּׁלִשִׁ֤ית מִכֶּם֙ בָּאֵ֣י הַשַּׁבָּ֔ת וְשֹׁ֣מְרֵ֔י מִשְׁמֶ֖רֶת בֵּ֥ית הַמֶּֽלֶךְ׃
5 (ROH) A prikázal im povediac: Toto je vec, ktorú učiníte: Tretina z vás, ktorí prichádzavate v sobotu a strážite stráž, bude pri dome kráľovom;

6 (KAT) tretina bude v bráne Súr a tretina v bráne za štítonošmi a budete sa striedať na stráži pri dome.
6 (HEM) והשלשית בשער סור והשלשית בשער אחר הרצים ושמרתם את משמרת הבית מסח׃
6 (WLC) וְהַשְּׁלִשִׁית֙ בְּשַׁ֣עַר ס֔וּר וְהַשְּׁלִשִׁ֥ית בַּשַּׁ֖עַר אַחַ֣ר הָרָצִ֑ים וּשְׁמַרְתֶּ֛ם אֶת־מִשְׁמֶ֥רֶת הַבַּ֖יִת מַסָּֽח׃
6 (ROH) tretina bude pri bráne Súr a tretina pri bráne za behúňmi, a budete strážiť stráž domu a chrániť ho pred útokom.

7 (KAT) Dva oddiely z vás, všetci, ktorí v sobotu odchádzate, budú držať stráž v Pánovom chráme pri kráľovi.
7 (HEM) ושתי הידות בכם כל יצאי השבת ושמרו את משמרת בית יהוה אל המלך׃
7 (WLC) וּשְׁתֵּ֤י הַיָּדֹות֙ בָּכֶ֔ם כֹּ֖ל יֹצְאֵ֣י הַשַּׁבָּ֑ת וְשָֽׁמְר֛וּ אֶת־מִשְׁמֶ֥רֶת בֵּית־יְהוָ֖ה אֶל־הַמֶּֽלֶךְ׃
7 (ROH) A dva diely z vás, všetci, ktorí odchádzavate v sobotu, budú strážiť stráž domu Hospodinovho pri kráľovi.

8 (KAT) Zomknite sa okolo kráľa, každý so zbraňou v ruke, a keby niekto vnikol do vašich radov, treba ho zabiť! A buďte s kráľom, kdekoľvek pôjde.“
8 (HEM) והקפתם על המלך סביב איש וכליו בידו והבא אל השדרות יומת והיו את המלך בצאתו ובבאו׃
8 (WLC) וְהִקַּפְתֶּ֨ם עַל־הַמֶּ֜לֶךְ סָבִ֗יב אִ֚ישׁ וְכֵלָ֣יו בְּיָדֹ֔ו וְהַבָּ֥א אֶל־הַשְּׂדֵרֹ֖ות יוּמָ֑ת וִהְי֥וּ אֶת־הַמֶּ֖לֶךְ בְּצֵאתֹ֥ו וּבְבֹאֹֽו׃
8 (ROH) A obstúpite kráľa dookola majúc každý svoju zbraň vo svojej ruke, a kto by prišiel, aby vniknul do rozostavených radov, zomrie. A buďte s kráľom všade, kamkoľvek by sa pohol, keď vyjde i keď vojde.

9 (KAT) Velitelia stotín urobili všetko tak, ako im nariadil kňaz Jojada. Každý vzal svojich mužov i tých, čo v sobotu prichádzali, i tých, čo v sobotu odchádzali, išli ku kňazovi Jojadovi
9 (HEM) ויעשו שרי המאיות ככל אשר צוה יהוידע הכהן ויקחו איש את אנשיו באי השבת עם יצאי השבת ויבאו אל יהוידע הכהן׃
9 (WLC) וַֽיַּעֲשׂ֞וּ שָׂרֵ֣י [הַמֵּאיֹות כ] (הַמֵּאֹ֗ות ק) כְּכֹ֣ל אֲשֶׁר־צִוָּה֮ יְהֹויָדָ֣ע הַכֹּהֵן֒ וַיִּקְחוּ֙ אִ֣ישׁ אֶת־אֲנָשָׁ֔יו בָּאֵ֣י הַשַּׁבָּ֔ת עִ֖ם יֹצְאֵ֣י הַשַּׁבָּ֑ת וַיָּבֹ֖אוּ אֶל־יְהֹויָדָ֥ע הַכֹּהֵֽן׃
9 (ROH) A velitelia nad stami učinili všetko tak, ako rozkázal kňaz Jehojada, a pojali každý svojich mužov, ktorí prichádzavali v sobotu, i s tými, ktorí odchádzavali v sobotu, a prišli ku kňazovi Jehojadovi.

10 (KAT) a kňaz dal veliteľom stotín kopije a štíty kráľa Dávida, ktoré boli v Pánovom chráme.
10 (HEM) ויתן הכהן לשרי המאיות את החנית ואת השלטים אשר למלך דוד אשר בבית יהוה׃
10 (WLC) וַיִּתֵּ֨ן הַכֹּהֵ֜ן לְשָׂרֵ֣י [הַמֵּאיֹות כ] (הַמֵּאֹ֗ות ק) אֶֽת־הַחֲנִית֙ וְאֶת־הַשְּׁלָטִ֔ים אֲשֶׁ֖ר לַמֶּ֣לֶךְ דָּוִ֑ד אֲשֶׁ֖ר בְּבֵ֥ית יְהוָֽה׃
10 (ROH) A kňaz dal veliteľom nad stami kopije a štíty, ktoré patrily kedysi kráľovi Dávidovi a ktoré boly v dome Hospodinovom.

11 (KAT) A keď sa štítonoši, každý so zbraňou v ruke, postavili od pravej strany chrámu až po jeho ľavú stranu medzi oltár a chrám okolo kráľa,
11 (HEM) ויעמדו הרצים איש וכליו בידו מכתף הבית הימנית עד כתף הבית השמאלית למזבח ולבית על המלך סביב׃
11 (WLC) וַיַּעַמְד֨וּ הָרָצִ֜ים אִ֣ישׁ ׀ וְכֵלָ֣יו בְּיָדֹ֗ו מִכֶּ֨תֶף הַבַּ֤יִת הַיְמָנִית֙ עַד־כֶּ֤תֶף הַבַּ֙יִת֙ הַשְּׂמָאלִ֔ית לַמִּזְבֵּ֖חַ וְלַבָּ֑יִת עַל־הַמֶּ֖לֶךְ סָבִֽיב׃
11 (ROH) A tak sa postavili behúni, každý so svojou zbraňou vo svojej ruke, od pravej strany domu až po ľavú stranu domu pozdĺž oproti oltáru a oproti domu, pri kráľovi dookola.

12 (KAT) vyviedol kráľovho syna, položil naň korunu a odznak, ustanovili ho za kráľa a pomazali ho. Pritom tlieskali rukami a volali: „Nech žije kráľ!“
12 (HEM) ויוצא את בן המלך ויתן עליו את הנזר ואת העדות וימלכו אתו וימשחהו ויכו כף ויאמרו יחי המלך׃
12 (WLC) וַיֹּוצִ֣א אֶת־בֶּן־הַמֶּ֗לֶךְ וַיִּתֵּ֤ן עָלָיו֙ אֶת־הַנֵּ֙זֶר֙ וְאֶת־הָ֣עֵד֔וּת וַיַּמְלִ֥כוּ אֹתֹ֖ו וַיִּמְשָׁחֻ֑הוּ וַיַּכּוּ־כָ֔ף וַיֹּאמְר֖וּ יְחִ֥י הַמֶּֽלֶךְ׃ ס
12 (ROH) Potom vyviedol syna kráľovho a dal na neho korunu, podal mu svedoctvo, a učinili ho kráľom, pomazali ho a tlieskajúc rukami hovorili: Nech žije kráľ!

13 (KAT) Keď Atalia počula volanie ľudu, išla k ľudu do Pánovho domu
13 (HEM) ותשמע עתליה את קול הרצין העם ותבא אל העם בית יהוה׃
13 (WLC) וַתִּשְׁמַ֣ע עֲתַלְיָ֔ה אֶת־קֹ֥ול הָֽרָצִ֖ין הָעָ֑ם וַתָּבֹ֥א אֶל־הָעָ֖ם בֵּ֥ית יְהוָֽה׃
13 (ROH) A keď počula Atália hukot behúňov a ľudu, vošla k ľudu do domu Hospodinovho.

14 (KAT) a videla, že kráľ stojí pri stĺpe, ako je obyčaj, velitelia a trubači sú pri kráľovi a všetok vidiecky ľud sa teší a trúbi na trúbach. Nato si Atalia roztrhla rúcho a volala: „Zrada! Zrada!“
14 (HEM) ותרא והנה המלך עמד על העמוד כמשפט והשרים והחצצרות אל המלך וכל עם הארץ שמח ותקע בחצצרות ותקרע עתליה את בגדיה ותקרא קשר קשר׃
14 (WLC) וַתֵּ֡רֶא וְהִנֵּ֣ה הַמֶּלֶךְ֩ עֹמֵ֨ד עַֽל־הָעַמּ֜וּד כַּמִּשְׁפָּ֗ט וְהַשָּׂרִ֤ים וְהַחֲצֹֽצְרֹות֙ אֶל־הַמֶּ֔לֶךְ וְכָל־עַ֤ם הָאָ֙רֶץ֙ שָׂמֵ֔חַ וְתֹקֵ֖עַ בַּחֲצֹֽצְרֹ֑ות וַתִּקְרַ֤ע עֲתַלְיָה֙ אֶת־בְּגָדֶ֔יהָ וַתִּקְרָ֖א קֶ֥שֶׁר קָֽשֶׁר׃ ס
14 (ROH) A vidiac, že hľa, kráľ stojí na vyvýšenom mieste, jako býva obyčaj, a že kniežatá a trúby sú pred kráľom, že všetok ľud zeme sa raduje, a že trúbia na trúby, vtedy roztrhla Atália svoje rúcho a volala: Zrada, zrada!

15 (KAT) Ale Jojada rozkázal veliteľom stotín, ktorí stáli na čele vojska: „Vyveďte ju von z nádvorí a kto pôjde za ňou, treba ho zabiť mečom!“ Kňaz totiž povedal: „Nech ju nezabijú v Pánovom dome!“
15 (HEM) ויצו יהוידע הכהן את שרי המאיות פקדי החיל ויאמר אליהם הוציאו אתה אל מבית לשדרת והבא אחריה המת בחרב כי אמר הכהן אל תומת בית יהוה׃
15 (WLC) וַיְצַו֩ יְהֹויָדָ֨ע הַכֹּהֵ֜ן אֶת־שָׂרֵ֥י [הַמֵּיאֹות כ] (הַמֵּאֹ֣ות ׀ ק) פְּקֻדֵ֣י הַחַ֗יִל וַיֹּ֤אמֶר אֲלֵיהֶם֙ הֹוצִ֤יאוּ אֹתָהּ֙ אֶל־מִבֵּ֣ית לַשְּׂדֵרֹ֔ת וְהַבָּ֥א אַחֲרֶ֖יהָ הָמֵ֣ת בֶּחָ֑רֶב כִּ֚י אָמַ֣ר הַכֹּהֵ֔ן אַל־תּוּמַ֖ת בֵּ֥ית יְהוָֽה׃
15 (ROH) Vtedy povedal kňaz Jehojada veliteľom nad stami, ustanoveným nad vojskom, a riekol im: Vyveďte ju preč zpomedzi radov, a toho, kto by išiel za ňou, zabiť mečom! Pretože riekol kňaz: Nech nie je zabitá v dome Hospodinovom.

16 (KAT) Položili na ňu ruky a keď prešla cez Konskú bránu kráľovského paláca, tam ju usmrtili.
16 (HEM) וישמו לה ידים ותבוא דרך מבוא הסוסים בית המלך ותומת שם׃
16 (WLC) וַיָּשִׂ֤מוּ לָהּ֙ יָדַ֔יִם וַתָּבֹ֛וא דֶּֽרֶךְ־מְבֹ֥וא הַסּוּסִ֖ים בֵּ֣ית הַמֶּ֑לֶךְ וַתּוּמַ֖ת שָֽׁם׃ ס
16 (ROH) A rozostúpili sa jej na obe strany; ale keď prišla na cestu, ktorou chodia kone do domu kráľovho, tam ju zabili.

17 (KAT) Potom Jojada uzavrel zmluvu medzi Pánom a medzi kráľom a ľudom, aby bol Pánovým ľudom, a tiež medzi kráľom a ľudom.
17 (HEM) ויכרת יהוידע את הברית בין יהוה ובין המלך ובין העם להיות לעם ליהוה ובין המלך ובין העם׃
17 (WLC) וַיִּכְרֹ֨ת יְהֹויָדָ֜ע אֶֽת־הַבְּרִ֗ית בֵּ֤ין יְהוָה֙ וּבֵ֤ין הַמֶּ֙לֶךְ֙ וּבֵ֣ין הָעָ֔ם לִהְיֹ֥ות לְעָ֖ם לַֽיהוָ֑ה וּבֵ֥ין הַמֶּ֖לֶךְ וּבֵ֥ין הָעָֽם׃
17 (ROH) Vtedy učinil Jehojada smluvu medzi Hospodinom a medzi kráľom i medzi ľudom, aby boli ľudom Hospodinovým, a taktiež medzi kráľom a medzi ľudom.

18 (KAT) Nato všetok vidiecky ľud vošiel do Bálovho chrámu a zboril ho. Jeho oltáre a sochy úplne dolámali a Bálovho kňaza Matana zabili pred oltárom. Potom kňaz postavil stráž k Pánovmu chrámu,
18 (HEM) ויבאו כל עם הארץ בית הבעל ויתצהו את מזבחתו ואת צלמיו שברו היטב ואת מתן כהן הבעל הרגו לפני המזבחות וישם הכהן פקדות על בית יהוה׃
18 (WLC) וַיָּבֹ֣אוּ כָל־עַם֩ הָאָ֨רֶץ בֵּית־הַבַּ֜עַל וַֽיִּתְּצֻ֗הוּ אֶת־ [מִזְבְּחֹתֹו כ] (מִזְבְּחֹתָ֤יו ק) וְאֶת־צְלָמָיו֙ שִׁבְּר֣וּ הֵיטֵ֔ב וְאֵ֗ת מַתָּן֙ כֹּהֵ֣ן הַבַּ֔עַל הָרְג֖וּ לִפְנֵ֣י הַֽמִּזְבְּחֹ֑ות וַיָּ֧שֶׂם הַכֹּהֵ֛ן פְּקֻדֹּ֖ות עַל־בֵּ֥ית יְהוָֽה׃
18 (ROH) Potom vošiel všetok ľud zeme do domu Bálovho, a rozborili ho a jeho oltáre i jeho obrazy roztrieskali na márne kusy a Mattána, kňaza Bálovho, zabili pred oltármi. A kňaz Jehojada zase ustanovil dozorné úrady nad domom Hospodinovým.

19 (KAT) pojal veliteľov stotín, Karov a štítonošov a všetok vidiecky ľud a odprevadili kráľa z Pánovho chrámu. Išli cez Bránu štítonošov do kráľovského paláca a tam si sadol na kráľovský trón.
19 (HEM) ויקח את שרי המאות ואת הכרי ואת הרצים ואת כל עם הארץ וירידו את המלך מבית יהוה ויבואו דרך שער הרצים בית המלך וישב על כסא המלכים׃
19 (WLC) וַיִּקַּ֣ח אֶת־שָׂרֵ֣י הַ֠מֵּאֹות וְאֶת־הַכָּרִ֨י וְאֶת־הָרָצִ֜ים וְאֵ֣ת ׀ כָּל־עַ֣ם הָאָ֗רֶץ וַיֹּרִ֤ידוּ אֶת־הַמֶּ֙לֶךְ֙ מִבֵּ֣ית יְהוָ֔ה וַיָּבֹ֛ואוּ דֶּֽרֶך־שַׁ֥עַר הָרָצִ֖ים בֵּ֣ית הַמֶּ֑לֶךְ וַיֵּ֖שֶׁב עַל־כִּסֵּ֥א הַמְּלָכִֽים׃
19 (ROH) A pojal veliteľov nad stami i kráľovskú stráž i behúňov i všetok ľud zeme, ktorí odviedli kráľa z domu Hospodinovho dolu a prišli cestou brány behúňov do domu kráľovho, a sadol na trón svojich predkov kráľov.

20 (KAT) Všetok vidiecky ľud sa tešil a mesto ostalo ticho. - Ataliu usmrtili mečom v kráľovskom paláci. Joas mal sedem rokov, keď začal kraľovať.
20 (HEM) וישמח כל עם הארץ והעיר שקטה ואת עתליהו המיתו בחרב בית מלך׃
20 (WLC) וַיִּשְׂמַ֥ח כָּל־עַם־הָאָ֖רֶץ וְהָעִ֣יר שָׁקָ֑טָה וְאֶת־עֲתַלְיָ֛הוּ הֵמִ֥יתוּ בַחֶ֖רֶב בֵּ֥ית [מֶלֶךְ כ] (הַמֶּֽלֶךְ׃ ק) ס
20 (ROH) A tak sa radoval všetok ľud zeme, a mesto bolo v pokoji. A Atáliu zabili mečom pri dome kráľovom.

21 ----
21 (HEM) בן שבע שנים יהואש במלכו׃
21 ----
21 (ROH) A Joas mal sedem rokov, keď začal kraľovať.