výhody registrácie

2. kniha Machabejcov

Biblia - Sväté písmo

(LXX - Grécky - LXX)

2Mach 2, 1-32

1 ευρισκεται δε εν ταις απογραφαις ιερεμιας ο προφητης οτι εκελευσεν του πυρος λαβειν τους μεταγενομενους ως σεσημανται 2 και ως ενετειλατο τοις μεταγενομενοις ο προφητης δους αυτοις τον νομον ινα μη επιλαθωνται των προσταγματων του κυριου και ινα μη αποπλανηθωσιν ταις διανοιαις βλεποντες αγαλματα χρυσα και αργυρα και τον περι αυτα κοσμον 3 και ετερα τοιαυτα λεγων παρεκαλει μη αποστηναι τον νομον απο της καρδιας αυτων 4 ην δε εν τη γραφη ως την σκηνην και την κιβωτον εκελευσεν ο προφητης χρηματισμου γενηθεντος αυτω συνακολουθειν ως δε εξηλθεν εις το ορος ου ο μωυσης αναβας εθεασατο την του θεου κληρονομιαν 5 και ελθων ο ιερεμιας ευρεν οικον αντρωδη και την σκηνην και την κιβωτον και το θυσιαστηριον του θυμιαματος εισηνεγκεν εκει και την θυραν ενεφραξεν 6 και προσελθοντες τινες των συνακολουθουντων ωστε επισημανασθαι την οδον και ουκ εδυνηθησαν ευρειν 7 ως δε ο ιερεμιας εγνω μεμψαμενος αυτοις ειπεν οτι και αγνωστος ο τοπος εσται εως αν συναγαγη ο θεος επισυναγωγην του λαου και ιλεως γενηται 8 και τοτε ο κυριος αναδειξει ταυτα και οφθησεται η δοξα του κυριου και η νεφελη ως επι μωυση εδηλουτο ως και ο σαλωμων ηξιωσεν ινα ο τοπος καθαγιασθη μεγαλως 9 διεσαφειτο δε και ως σοφιαν εχων ανηνεγκεν θυσιαν εγκαινισμου και της τελειωσεως του ιερου 10 καθως και μωυσης προσηυξατο προς κυριον και κατεβη πυρ εκ του ουρανου και τα της θυσιας εδαπανησεν ουτως και σαλωμων προσηυξατο και καταβαν το πυρ ανηλωσεν τα ολοκαυτωματα 11 και ειπεν μωυσης δια το μη βεβρωσθαι το περι της αμαρτιας ανηλωθη 12 ωσαυτως και ο σαλωμων τας οκτω ημερας ηγαγεν 13 εξηγουντο δε και εν ταις αναγραφαις και εν τοις υπομνηματισμοις τοις κατα τον νεεμιαν τα αυτα και ως καταβαλλομενος βιβλιοθηκην επισυνηγαγεν τα περι των βασιλεων βιβλια και προφητων και τα του δαυιδ και επιστολας βασιλεων περι αναθεματων 14 ωσαυτως δε και ιουδας τα διαπεπτωκοτα δια τον γεγονοτα πολεμον ημιν επισυνηγαγεν παντα και εστιν παρ' ημιν 15 ων ουν εαν χρειαν εχητε τους αποκομιουντας υμιν αποστελλετε 16 μελλοντες ουν αγειν τον καθαρισμον εγραψαμεν υμιν καλως ουν ποιησετε αγοντες τας ημερας 17 ο δε θεος ο σωσας τον παντα λαον αυτου και αποδους την κληρονομιαν πασιν και το βασιλειον και το ιερατευμα και τον αγιασμον 18 καθως επηγγειλατο δια του νομου ελπιζομεν γαρ επι τω θεω οτι ταχεως ημας ελεησει και επισυναξει εκ της υπο τον ουρανον εις τον αγιον τοπον εξειλετο γαρ ημας εκ μεγαλων κακων και τον τοπον εκαθαρισεν 19 τα δε κατα τον ιουδαν τον μακκαβαιον και τους τουτου αδελφους και τον του ιερου του μεγιστου καθαρισμον και τον του βωμου εγκαινισμον 20 ετι τε τους προς αντιοχον τον επιφανη και τον τουτου υιον ευπατορα πολεμους 21 και τας εξ ουρανου γενομενας επιφανειας τοις υπερ του ιουδαισμου φιλοτιμως ανδραγαθησασιν ωστε την ολην χωραν ολιγους οντας λεηλατειν και τα βαρβαρα πληθη διωκειν 22 και το περιβοητον καθ' ολην την οικουμενην ιερον ανακομισασθαι και την πολιν ελευθερωσαι και τους μελλοντας καταλυεσθαι νομους επανορθωσαι του κυριου μετα πασης επιεικειας ιλεω γενομενου αυτοις 23 υπο ιασωνος του κυρηναιου δεδηλωμενα δια πεντε βιβλιων πειρασομεθα δι' ενος συνταγματος επιτεμειν 24 συνορωντες γαρ το χυμα των αριθμων και την ουσαν δυσχερειαν τοις θελουσιν εισκυκλεισθαι τοις της ιστοριας διηγημασιν δια το πληθος της υλης 25 εφροντισαμεν τοις μεν βουλομενοις αναγινωσκειν ψυχαγωγιαν τοις δε φιλοφρονουσιν εις το δια μνημης αναλαβειν ευκοπιαν πασιν δε τοις εντυγχανουσιν ωφελειαν 26 και ημιν μεν τοις την κακοπαθειαν επιδεδεγμενοις της επιτομης ου ραδιον ιδρωτος δε και αγρυπνιας το πραγμα 27 καθαπερ τω παρασκευαζοντι συμποσιον και ζητουντι την ετερων λυσιτελειαν ουκ ευχερες ομως δια την των πολλων ευχαριστιαν ηδεως την κακοπαθειαν υποισομεν 28 το μεν διακριβουν περι εκαστων τω συγγραφει παραχωρησαντες το δε επιπορευεσθαι τοις υπογραμμοις της επιτομης διαπονουντες 29 καθαπερ γαρ της καινης οικιας αρχιτεκτονι της ολης καταβολης φροντιστεον τω δε εγκαιειν και ζωγραφειν επιχειρουντι τα επιτηδεια προς διακοσμησιν εξεταστεον ουτως δοκω και επι ημων 30 το μεν εμβατευειν και περιπατον ποιεισθαι λογων και πολυπραγμονειν εν τοις κατα μερος τω της ιστοριας αρχηγετη καθηκει 31 το δε συντομον της λεξεως μεταδιωκειν και το εξεργαστικον της πραγματειας παραιτεισθαι τω την μεταφρασιν ποιουμενω συγχωρητεον 32 εντευθεν ουν αρξωμεθα της διηγησεως τοις προειρημενοις τοσουτον επιζευξαντες ευηθες γαρ το μεν προ της ιστοριας πλεοναζειν την δε ιστοριαν επιτεμειν

2Mach 2, 1-32





2Mach 2,1-3 - Vo Vg a sýr. počiatok verša znie: "V spisoch Jeremiáša proroka…" Do úvahy by nemohli prísť Jeremiášove kánonické knihy (Jer, Nár, Bar), ale len nejaký apokryfný spis. Jeremiášove napomenutia (v. 2 n.) poukazujú na hl. 6 Bar.

2Mach 2,4-8 - Stánok, archu zmluvy a kadidlový oltár (="tie veci" vo v. 8), ktoré pochádzali ešte z Mojžišových čias (a boli uložené v Šalamúnovom chráme; 1 Kr 8,4; 2 Krn 5,5).

2Mach 2,9 - Šalamúnov chrám bol "dokonaný" tým, že bol zasvätený Jahvemu. Porov. 1 Kr 8,5.62 n.; 2 Krn 5,6; 7,4 n. – Podľa jedného rabínskeho výkladu k Lv 9,23 strávil vraj nebeský oheň prvú Mojžišovu obetu. Ale úplne jasne sa to hovorí o Šalamúnovej obete v 2 Krn 7,1. Porov. o obete Gedeonovej v Sdc 6,19 nn.

2Mach 2,13 - Ide o nejakú apokryfnú knihu Nehemiášovu (alebo dve knihy: Nehemiášove spisy a Nehemiášove pamäti?), z ktorej boli čerpané všetky tieto údaje. Kánonická Kniha Nehemiášova (2 Ezd) ňou nemôže byť, lebo v tej niet zmienky o knižnici ("chrámovej bibliotéke"), ktorú by bol založil Nehemiáš. – "To isté", t. j. to, čo sa rozprávalo v 2,1–12, a azda aj to, čo bolo povedané v 1,19–36. – "Knihy o kráľoch" (podľa sýr. "knihy o kráľovstvách") sú asi naše kánonické knihy 1 a 2 Kr. – "Knihy o prorokoch" sú asi knihy 1 a 2 Sam a väčšina kánonických prorockých kníh. – "Dávidove spisy", t. j. Žaltár; "kráľovské listiny o daroch pre svätyňu", listiny o daroch pre jeruzalemský chrám, ako napr. Ezd 7,12 nn.

2Mach 2,14 - Júda pozbieral a do chrámu uložil posvätné knihy, ktoré sa roztratili počas prenasledovania (za Antiocha IV. Epifanesa) alebo boli od samých Židov uschované. Náš text robí z Júdu druhého Nehemiáša.

2Mach 2,16-19 - Opakuje sa výzva z 1,18. – "Kráľovstvo, kňazstvo", t. j. kráľovské kňazstvo, ako bolo prisľúbené v Ex 19,6. – Zhromaždenie celého rozptýleného národa bolo predpovedané už v Dt 30,3 n.; Iz 49,22; Jer 29,14; 32,37; Am 9,14 a inde. – Veľké nebezpečenstvá hrozili židovskému národu za Antiocha Epifanesa, 1 Mach 3,13 – 4,35. – "Sväté miesto" očistil Boh skrze Júdu (1 Mach 4,43 nn.).

2Mach 2,20-24 - Na počiatku vlastného úvodu (v. 22–23) podáva spisovateľ skoro heslovitý obsah 5-zväzkového diela Jasona z Cyrény, ktorý je zároveň aj obsahom jeho knihy (20–24). Na prvé miesto kladie Júdu Machabejca ako hlavného hrdinu knihy a za ním dva dôležité momenty chrámovej slávnosti: očista chrámu a posvätenie oltára. Potom uvádza dvoch Júdových úhlavných nepriateľov: Antiocha IV. Epifanesa a jeho syna Antiocha V. Eupatora. Zvlášť vyzdvihuje "nebeské zjavenia", ktorých sa dostalo židovským hrdinom; porov. 3,24; 5,2; 11,8.